Η ασφάλιση μεταφοράς θαλάσσιων εμπορευμάτων διέπεται από τις αρχές που ισχύουν για όλες τις ασφαλίσεις ζημιών όπως για παράδειγμα την αποζημιωτική αρχή (Indemnity Principle). Μέσω της αποζημιωτικής αρχής εξασφαλίζεται η αποζημίωση του ασφαλισμένου για τη ζημιά που πραγματικά υφίσταται από την πραγματοποίηση του ασφαλισμένου κινδύνου αποτρέποντας συγχρόνως τον πλουτισμό του επ΄ ευκαιρία της ασφαλιστικής σύμβασης. Με απλά λόγια, ο ασφαλισμένος ιδιοκτήτης εμπορεύματος δικαιούται να απαιτήσει αποκατάσταση σε περίπτωση ζημιάς στο φορτίο του από την πραγματοποίηση ενός ασφαλισμένου κινδύνου.
Πολλοί εσφαλμένα θεωρούν ότι είναι η μοίρα των ασφαλιστικών εταιριών να απορροφούν όλες αυτές τις ζημιές και δεν υπάρχει κανένα περιθώριο ανάκτησης (έστω και μέρους) της αποζημίωσης που πλέρωσαν στον ασφαλισμένο. Η ασφαλιστική υποκατάσταση (Subrogation) προβλέπει ότι σε περίπτωση που ο λήπτης της ασφάλισης έχει έναντι τρίτου αξίωση προς αποκατάσταση της ζημιάς που προκλήθηκε από την πραγματοποίηση του ασφαλισμένου κινδύνου και ο ασφαλιστής έχει καταβάλει ασφαλιστική αποζημίωση στον ασφαλισμένο για την εν λόγω ζημιά, τότε ο ασφαλιστής αποκτά αυτόματα το δικαίωμα να υποκατασταθεί στην αξίωση του λήπτη έναντι του τρίτου στην έκταση του ασφαλίσματος που κατέβαλε.
Για παράδειγμα, εάν το ασφαλισμένο φορτίο υπέστη ζημιά κατά την μεταφορά εξ υπαιτιότητάς του πλοιοκτήτη, τότε ο ασφαλιστής δικαιούται να εξασκήσει το δικαίωμα της υποκατάστασης και να προσπαθήσει να ανακτήσει το ποσό που πλέρωσε στον ασφαλισμένο από τον πλοιοκτήτη (Subrogated Recovery Action). Το κατά πόσον η ανάκτηση αυτού του ποσού είναι εφικτή ή όχι εξαρτάται εν πολλής από τους όρους της σύμβασης μεταφοράς αλλά και τις Διεθνείς Συμβάσεις όπως για παράδειγμα τους Κανόνες Χάγης (Hague Rules) και Χάγης- Βίσμπυ (Hague Visby Rules). Η εξάσκηση του δικαιώματος υποκατάστασης και η προσπάθεια ανάκτησης της αποζημίωσης που πλέρωσαν στον ασφαλισμένο, αποτελούν όπλα στην φαρέτρα των ασφαλιστικών εταιριών που εν πολλής παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Οι ασφαλιστές έχουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, μέσω της εξάσκησης των δικαιωμάτων τους, να καλύψουν μέρος των ζημιών τους και να κάνουν τις εταιρίες τους ακόμη πιο επικερδή.
Νεοκλής Κλεάνθους